माघ १ गते, आज माघे संक्रान्ति (घ्यु चाकु खाने दिन) तथा थारू समुदायले नयाँ वर्षका रूपमा माघी पर्व मनाउँदै छन ।
माघ १ नेपालमा विभिन्न जाति र समुदायले विभिन्न किसिमका पर्व र चाडपर्व मनाउने दिन हो। यो दिनलाई मुख्यतः नयाँ वर्षको रूपमा पनि मनाइन्छ। नेपालका विभिन्न भूगोल र जातीय समूहअनुसार यस दिनलाई फरक-फरक रूपमा मनाइन्छ।
१. माघे संक्रान्ति
माघ १ लाई माघे संक्रान्ति भनिन्छ। यस दिन सूर्य दक्षिणायनबाट उत्तरायणमा प्रवेश गर्ने विश्वास गरिन्छ। यो पर्वलाई विशेषगरी थारु, मगर, नेवार, र हिन्दू समुदायले मनाउँछन्। यस दिन तिल, चाकु, घ्यु, तरुल, सेल रोटी, र अन्य परम्परागत परिकार खाने चलन छ। त्रिशूली, कालीगण्डकीजस्ता पवित्र नदीहरूमा स्नान गरेर पवित्र हुने परम्परा छ।
२. थारु समुदायको नयाँ वर्ष (माघी)
थारु समुदायका लागि माघ १ विशेष नयाँ वर्षको दिन हो, जसलाई माघी भनिन्छ। यस दिन थारु समुदायमा आपसमा शुभकामना आदानप्रदान गरिन्छ, परम्परागत खाना खाइन्छ, र विभिन्न सांस्कृतिक कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ। नयाँ नेताको चयन र परिवारभित्रका विभिन्न निर्णयहरू यसै दिन गरिन्छ।
३. नेवार समुदायमा ग्यः जत्रा
नेवार समुदायमा माघे संक्रान्तिलाई ग्यः जत्रा (दही चाकु खाने पर्व) का रूपमा मनाइन्छ। यस दिन दही, चाकु, र अन्य मीठा परिकारहरू खाएर स्वास्थ्यको कामना गरिन्छ।
४. किराँतहरूको उधौली पर्वको समाप्ति
माघ १ मा किराँत समुदायले उधौली पर्वलाई समापन गर्दै बाली चढाउने र नयाँ वर्षको शुभकामना आदानप्रदान गर्ने परम्परा छ।
५. तमु (गुरुङ) समुदायको पर्व
गुरुङ समुदायले पनि माघ १ लाई विशेष दिनका रूपमा मनाउँछन्। उनीहरूले यस दिन विभिन्न परम्परागत नाचगान र भोजको आयोजना गर्दछन्।
माघ १ प्राकृतिक परिवर्तन, सांस्कृतिक महत्व, र परम्परागत परिकारको विशेषताले भरिएको चाडपर्व हो। यो दिन सबै समुदायलाई खुशी र एकतामा बाँध्ने अवसर हो।